Phép chia phân số, phương pháp giải và dạng toán thường gặp

Cách thực hiện phép chia phân số đó là ta lấy phân số thứ nhất nhân với phân số đảo ngược của phân số thứ 2. Có 4 dạng toán thường gặp chương trình lớp 4.

Trong chương trình Toán lớp 4 các em sẽ tiếp tục được làm quen với nội dung phép chia phân số. Kiến thức này không khó chỉ cần chú ý và nắm vững phương pháp là chúng ta có thể dễ dàng làm được bài tập. Hãy cùng thayphu ôn tập lại lý thuyết và thực hành giải các bài tập chọn lọc ngay nhé!

Phép chia phân số

Tìm hiểu về phép chia 2 phân số trong chương trình Toán lớp 4

Muốn thực hiện phép chia 2 phân số chúng ta lấy phân số thứ nhất nhân với phân số thứ 2 đảo ngược.

Ví dụ minh họa 1:

Phân số 11/6 là phân số đảo ngược của phân số 6/11.

Ví dụ minh họa 2: Thực hiện phép tính: 7/9 : 5/18

Ta có: 7/9 : 5/18 = 7/9 x 18/5 = (7 x 18) / (9 x 5) = 14/5

Các dạng toán về phép chia phân số

Phép chia 2 phân số trong chương trình Toán lớp 4 sẽ có các dạng bài tập thường gặp như sau:

Dạng 1 - Tìm phân số đảo ngược của các phân số cho trước

Phương pháp giải:

• Cho phân số a/b, ta nói phân số b/a là phân số đảo ngược của a/b

Các dạng toán thường gặp về phép chia phân số lớp 4

Ví dụ minh họa: Cho các phân số 2/7; 3/11; 21/6

Hãy tìm phân số đảo ngược của các phân số trên.

Lời giải:

• Phân số đảo ngược của 2/7 đó là 7/2
• Phân số đảo ngược của 3/11 đó là 11/3
• Phân số đảo ngược của 21/6 đó là 6/21

Dạng 2 - Tìm thương của 2 phân số

Phương pháp giải: Muốn thực hiện phép chia 2 phân số chúng ta chỉ cần lấy phân số thứ nhất nhân với phân số thứ 2 đảo ngược.

Ví dụ minh họa: Thực hiện phép tính 5/9 : 4/7

Lời giải:

Ta có: 5/9 : 4/7 = 5/9 x 7/4 = 35/36

Kết luận phép chia 5/9 : 4/7 cho kết quả là 35/36

Dạng 3 - Tìm x

Phương pháp giải: Muốn tìm thừa số x chưa biết chúng ta lấy tích chia cho thừa số đã biết.

Ví dụ minh họa: Tìm x biết rằng x x 1/8 = 3/7

Lời giải:

x x 1/8 = 3/7

x = 3/7 : 1/8

x = 3/7 x 8

x = 24/7

Dạng 4 - Dạng toán có lời văn

Phương pháp giải:

• Đầu tiên đọc và tìm hiểu đề bài
• Thứ 2 là tìm cách giải
• Cuối cùng là trình bày bài giải và kiểm tra kết quả vừa mới tìm được.

Ví dụ minh họa: Cho một hình bình hành có diện tích là 3/5m2, chiều cao là 1/2m. Hãy tìm độ dài đáy của hình bình hành đó?

Lời giải:

Độ dài đáy của hình bình hành đó là:

3/5 : 1/2 = 3/5 x 2/1 = 6/5 (m)

Đáp số: 6/5m

Giải bài tập SGK về phép chia phân số Toán lớp 4

Sau khi tìm hiểu về lý thuyết và phương pháp giải các dạng toán cơ bản chúng ta cùng thực hành giải các bài tập sau đây:

Giải bài tập SGK về phép chia phân số

Bài tập 1

Hãy viết phân số đảo ngược của các phân số sau đây:

2/7; 7/8 ; 12/99; 1010/37; 69/96

Lời giải:

• Phân số đảo ngược của phân số 2/7 đó là 7/2
• Phân số đảo ngược của phân số 7/8 đó là 8/7
• Phân số đảo ngược của phân số 12/99 đó là 99/12
• Phân số đảo ngược của phân số 1010/37 đó là 37/1010
• Phân số đảo ngược của phân số 69/96 đó là 96/69

Bài tập 2

Thực hiện các phép tính sau đây:

1. 12/78 : 1/4
2. 22/7 : 1/3
3. 20/25 : 1/5
4. 35/17 : 32/56

Lời giải:

1. 12/78 : 1/4 = 12/78 x 4 = (12 x 4) / 78 = 48/78 = 8/13
2. 22/7 : 2/3 = 22/7 x 3/2 = 66/14 = 33/7
3. 20/25 : 1/5 = 4/5 : 1/5 = 4/5 x 5 = 4
4. 35/17 : 32/56 = 35/17 : 4/7 = 35/17 x 7/4 = 245/68

Bài tập 3

Thực hiện phép tính rồi rút gọn

1. 3/8 : 9/4
2. 8/21 : 4/7
3. 5/8 : 15/8

Lời giải:

1. 3/8 : 9/4 = 3/8 x 4/9 = (3 x 4) / (8 x 9) = 12/72 = 1/6
2. 8/21 : 4/7 = 8/21 x 7/4 = (8 x 7) / (21 x 4) = 56/84 = 2/3
3. 5/8 : 15/8 = 5/8 x 8/15 = (5 x 8) / (8 x 15) = 40/120 = 1/3

Bài tập 4

Cho một hình chữ nhật biết diện tích bằng 23/19m2 và chiều dài bằng 1/5m. Hỏi chiều rộng của hình chữ nhật đó là bao nhiêu?

Lời giải:

Chiều rộng của hình chữ nhật đã cho là:

23/19 : 1/5 = 23/19 x 5 = 115/19 (m)

Đáp số: 115/19m

Bài tập 5

Cho một thanh sắt dài 3/2m, người ta cắt nó ra thành các đoạn nhỏ, biết mỗi đoạn dài 1/8m. Hỏi người ta cắt được tất cả là bao nhiêu đoạn?

Lời giải:

Số đoạn sắt cắt được đó là:

3/2 : 1/8 = 12 (đoạn)

Đáp số: 12 đoạn

Bài tập tự luyện

Bài 1: Viết phân số của các phân số sau: 5/8 ; 3/4 ; 1/2

Thực hiện phép tính: 3/7 : 5/8 ; 8/7 : 3/4 ; 1/3 : 1/2

Bài 2: Thực hiện các phép tính sau:

1. (1/4 + 1/12) : 1/3
2. 3/5 : 2/9 - 1/10

Bài 3: Tìm phân số thích hợp để điền vào chỗ chấm

1. 2/5 x … = 3/10
2. 1/8 : … = 1/5

Bài 4: Cho 1 bức tranh hình chữ nhật biết diện tích bằng 27/2dm2 và chiều rộng bằng 10/3dm. Hỏi chiều dài của bức tranh bằng bao nhiêu dm?

Bài 5: Vào buổi chiều, người ta đo được chiều dài cái bóng của 1 ngọn tháp là 99/4m. Hãy tính chiều cao của ngọn tháp biết chiều dài cái bóng gấp 2 lần chiều cao của ngọn tháp.

Bài viết trên đây vừa tổng hợp đầy đủ về lý thuyết, phương pháp giải các dạng toán thường gặp về phép chia phân số lớp 4. Các em xem thêm lời giải bài tập SGK và thực hành cùng các bài tập tự luyện để hiểu rõ bài hơn. Để cập nhật thêm nhiều bài học mới và hữu ích nhất hãy truy cập ngay vào chuyên mục Toán 4 nhé!