Cách tìm thừa số chưa biết trong phép nhân và bài tập

Làm thế nào để tìm một thừa số chưa biết? Khái niệm, tính chất, phương pháp tính và các bài tập luyện tập về dạng toán tìm thừa số chưa biết.

Trong môn Toán, đặc biệt là Toán lớp 2, cách tìm thừa số chưa biết trong phép nhân là một kiến thức nền tảng và quan trọng. Khi chúng ta thực hiện phép nhân hai số, đôi khi chúng ta cần phải tìm ra thừa số chưa biết để hoàn thành phép tính.

Vì vậy, trong bài viết này, thayphu sẽ cùng các bạn học sinh tìm hiểu phương pháp tính thừa số chưa biết trong phép nhân và làm các bài tập vận dụng của dạng toán này nhé.

Thừa số và thừa số chưa biết là gì?

Chúng ta có thể hiểu đơn giản thừa số là những số nhân với nhau thì tạo ra một tích. Các số được nhân ta gọi là thừa số, còn kết quả của phép tính nhân ta gọi là tích.

Ví dụ: 3 × 4 = 12.

Trong đó: 3 và 4 ta gọi là thừa số và 12 là tích của phép tính.

Trên thực tế thì hầu hết các số đều là tích của hai hay nhiều thừa số khác, tùy thuộc vào tính chất của phép toán để gọi tên các giá trị tham gia vào phép toán đó.

Thừa số chưa biết là một giá trị trong phép tính mà chúng ta chưa xác định hoặc không biết trước. Trong phép nhân, thừa số chưa biết thường được ký hiệu là "x" hoặc "y", hoặc bất kỳ chữ cái nào khác tuỳ thuộc vào ngữ cảnh của bài toán.

Ví dụ: 5 × a = 35.

Trong đó: a chính là thừa số chưa biết, 5 là thừa số và 35 là tích.

Tính chất của thừa số trong phép nhân

• Tính chất Giao hoán: Phép nhân của các thừa số chưa biết sẽ không thay đổi khi chúng ta thay đổi vị trí của chúng. Ví dụ: a × b = b × a.
• Tính chất Kết hợp: Kết quả của phép nhân các thừa số chưa biết cũng sẽ không thay đổi nếu ta thực hiện phép nhân theo một thứ tự nhất định. Ví dụ: (a × b) × c = a × (b × c).
• Tính chất Phân phối: Phép nhân của một thừa số chưa biết với tổng (hoặc hiệu) của hai số khác cũng bằng phép nhân của thừa số chưa biết với từng số đó rồi cộng (hoặc trừ) kết quả lại. Ví dụ: a × (b + c) = (a × b) + (a × c).
• Tính chất Nhân với số 1: Một thừa số chưa biết nhân với số 1 sẽ không thay đổi giá trị. Ví dụ: 1 × a = a.
• Tính chất Nhân với số 0: Một thừa số chưa biết nhân với số 0 sẽ cho kết quả là 0. Ví dụ: 0 × a = 0.

Các tính chất này giúp chúng ta có thể dễ dàng tính toán các biểu thức chứa thừa số chưa biết trong đại số một cách linh hoạt và hiệu quả.

Phương pháp để tìm thừa số chưa biết

Để tìm một thừa số chưa biết trong phép tính nhân, ta sẽ lấy tích chia cho thừa số đã biết.

Ví dụ: Tìm ẩn a nếu ta có phép tính sau: 4 × a = 24

Áp dụng phương pháp đã nêu ở trên, ta có:

⇔ a = 24:4 = 6. Vậy a =6 là thừa số chưa biết mà ta cần tìm.

Bài tập

Bài 1: Tìm x trong các phép tính dưới đây:

1. x × 5 = 45
2. x × 4 = 28
3. 3 × x = 24

Gợi ý lời giải:

1. x × 5 = 45

x = 45 : 5

x = 9

2. x × 4 = 28

x = 28 : 4

x = 7

3. 3 × x = 24

x = 24 : 3

x = 8

Bài 2: Tìm y

a) y × 2 = 16

b) 3 × y = 30

c) 4 × y = 16

Gợi ý lời giải:

a) y × 2 = 16

y = 16 : 2

y = 8

b) 3 × y = 30

y = 30 : 3

y = 10

c) 4 × y = 16

y = 16 : 4

y = 4

Bài 3: Trong lớp 2A có 18 bạn học sinh ngồi học, mỗi bàn có 2 bạn học sinh. Hỏi tất cả có bao nhiêu bàn học trong lớp 2A?

Gợi ý lời giải:

Số bàn học có trong lớp 2A là:

18 : 2 = 9 (bàn học)

Đáp số: 9 bàn học.

Bài 4: Trong kho có 8 túi gạo và số gạo trong 8 túi tổng cộng là 40kg gạo. Hỏi mỗi bao gạo đựng được bao nhiêu kg gạo?

Gợi ý lời giải:

Số gạo đựng trong mỗi bao gạo là:

40 : 8 = 5kg

Đáp số: mỗi túi đựng 5kg gạo.

Kết luận

Dạng toán tìm thừa số chưa biết giúp cho chúng ta có khả năng tư duy giải quyết các bài toán và tính giá trị cụ thể trong một phép tính. Qua bài viết trên, thayphu đã hướng dẫn các bạn học sinh cách để tìm thừa số chưa biết trong phép nhân. Đây là một kiến thức tuy cơ bản nhưng rất quan trọng để các bạn áp dụng vào giải nhiều dạng bài tập khác nhau. Hãy ôn tập và làm bài tập thật tốt để nắm vững phần kiến thức này nhé.