Công nghệ VAR là gì? Quá trình ra đời và những giải đấu có áp dụng

Công nghệ VAR là gì? Đây là câu hỏi mà không nhiều người có thể trả lời được. Thực chất chúng ta cần hiểu đơn giản nó chính là một hệ thống trợ lý trọng tài video và có nhiều thành phần khác nhau. Không dài dòng nữa, hãy tìm hiểu chi tiết hơn về nó qua bài viết sau đây nhé.

1. Tìm hiểu chung công nghệ VAR là gì?

Một màn hình VAR đang được đặt tại sân vận động David Arellano

Công nghệ VAR là gì? Công nghệ VAR tiếng tiếng Anh Video Assistant Referee là một hệ thống hỗ trợ trọng tài sử dụng video cùng các công nghệ đồ họa để giúp xác minh các quyết định quan trọng trong một trận đấu. Năm 2018, VAR chính thức được đưa vào Luật IFAB sau hàng loạt các thử nghiệm ở một số giải đấu lớn.

Theo trang cá độ bóng đá Hệ thống VAR bao gồm các thành phần chính khác nhau. Đầu tiên phải nhắc tới trọng tài VAR. Đây là người được chỉ định để xem lại các tình huống tranh cãi và hỗ trợ trọng tài chính. Trọng tài VAR thường xem lại các tình huống qua video và cung cấp thông tin thêm cho trọng tài trung tâm.

Trọng tài chính vẫn là người quản lý trận đấu như thường, nhưng có thể được hỗ trợ thông tin từ trọng tài VAR để đảm bảo các quyết định được đưa ra chính xác hơn.

Thành phần kế tiếp là những trạm xem lại video, nó được thiết lập ở nơi tổ chức trận đấu. Khi xem các trận đấu trên https://xembongda.cloud/, đôi lúc bạn sẽ thấy họ chạy ra ngoài đường biên tự mình xem video. Các trạm này thường được trang bị các màn hình lớn và để trình chiếu lại các tình huống từ nhiều góc độ.

Cuối cùng là các camera video và công nghệ đồ họa. Trong sân, các camera video được đặt ở các vị trí chiến lược để ghi lại mọi góc độ của trận đấu. Các hình ảnh từ các camera này sau đó được sử dụng để xem lại và phân tích các tình huống tranh cãi. Công nghệ đồ họa cũng được sử dụng để chỉ ra vị trí cụ thể của các cầu thủ và vị trí của bóng.

Có 4 tình huống chủ định mà VAR có thể can thiệp. Đầu tiên là xác định bàn thắng và các pha phạm lỗi trong những tình huống tấn công như việt vị hay phạm lỗi. Thứ 2 là quyết định thổi phạt đền hay không. Thứ 3 là quyết định rút thẻ đỏ trực tiếp, điều này không áp dụng cho thẻ vàng thứ 2. Cuối cùng là nhận dạng sai lầm khi bị phạt thẻ đỏ hoặc thẻ vàng, tức hủy thẻ.

2. Quá trình ra đời của công nghệ VAR như thế nào?

Trọng tài đang xem trực tiếp hình ảnh trích xuất từ công nghệ VAR

VAR thực chất được hình thành bởi dự án Trọng tài 2.0 vào đầu những năm 2010 dưới sự chỉ đạo của Hiệp hội bóng đá Hoàng gia Hà Lan. Hệ thống này đã được thử nghiệm thông qua các trận đấu trong mùa giải Eredivisie 2012–13. Năm 2014, KNVB đã kiến ​​​​nghị với IFAB sửa đổi luật thi đấu để cho phép hệ thống VAR thử nghiệm rộng rãi hơn và điều này được chấp thuận.

Lần thử nghiệm trực tiếp đầu tiên của hệ thống VAR là vào tháng 7 năm 2016 trong trận giao hữu giữa PSV và FC Eindhoven. Trong khi đó nó phát huy tác dụng vào tháng 8 năm 2016 với trận đấu giữa hai đội dự bị của Major League Soccer. Trọng tài trận này Ismail Elfath đã xem xét 2 lỗi và sau khi tham khảo ý kiến ​​​​của trợ lý trọng tài ông đã quyết định rút thẻ đỏ và thẻ vàng tương ứng.

Cũng trong năm đó, hệ thống VAR được sử dụng trong trận đấu giữa Ý và Pháp ở khuôn khổ giao hữu quốc tế. Với những thành công ngoài mong đợi, FIFA đã quyết định thử nghiệm VAR tại U20 World Cup 2017 ở Hàn Quốc. Đây là lần đầu tiên VAR xuất hiện trong một giải đấu chính thức của FIFA.

Sau nhiều thay đổi, cuối cùng công nghệ VAR đã được sử dụng tại World Cup, cụ thể là kỳ giải đấu 2018 tại Nga. VAR khi đó đã đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định các tình huống phạt đền, việt vị và thẻ đỏ và những quyết định đưa ra đều khá công bằng, kịp thời.

Hiện tại đã có hơn 100 giải đấu sử dụng công nghệ VAR, nếu muốn áp dụng nó các quốc gia phải có trọng tài giỏi, đạt chuẩn các khóa đào tạo của FIFA. Chính FIFA cũng khuyến khích dùng VAR rộng rãi hơn và sẵn sàng hỗ trợ chi phí cho các bên liên quan.

3. Công nghệ VAR và một số điều luật liên quan

Công nghệ VAR mang đến sự thay đổi lớn cho môn thể thao vua

Như đã đề cập, VAR được sử dụng để giúp trọng tài đưa ra quyết định chính xác hơn trong những tình huống quan trọng như việt vị, phạt đền, thẻ đỏ và bàn thắng. Các camera được đặt ở nhiều góc độ trên sân để cung cấp góc nhìn tốt hơn cho trọng tài quản lý trận đấu.

Mặc dù VAR cung cấp thông tin thêm khá hữu ích, nhưng quyết định cuối cùng vẫn do trọng tài trung chính đưa ra. Người đóng vai trò này có thể xem lại video và tham khảo trọng tài VAR trước khi đưa ra quyết định. Khi có tình huống gây tranh cãi, phòng VAR sẽ liên hệ cho bên trọng tài chính và chờ phán xét.

Nếu có thể quyết định nhanh, trọng tài chính sẽ thổi còi phán quyết. Nếu không, người này sẽ làm động tác vẽ màn hình chữ nhật và ra bên phía màn hình ngoài sân để xem. Thời gian sử dụng VAR không nên kéo dài quá mức để tránh làm gián đoạn trận đấu. Quan trọng nó cũng được tính vào thời gian bù giờ.

Khi trọng tài đang xem màn hình VAR, cầu thủ và ban huấn luyện không được phép chạy ra ngoài sân làm quấy nhiễu hoặc tiến sát quá gần. Hành động này nhẹ có thể bị cảnh cáo còn nặng sẽ dẫn đến bị thẻ phạt. Khi xem xong trọng tài có thể vào lại trong sân, tiếp tục làm động tác vẽ màn hình chữ nhật rồi thổi còi đưa ra phán xét.

Một trận đấu không giới hạn các tình huống kiểm tra VAR, hễ có pha bóng nào trong tầm kiểm soát thì nó được sử dụng ngay lập tức. Ngoài ra, quyết định từ VAR là không thể thay đổi, một khi đã được đưa ra coi như là hoàn tất.

4. Một số giải đấu hiện hành có áp dụng công nghệ VAR

Công nghệ VAR ở V League đang dần trở nên được cải thiện trông thấy

Đầu tiên chúng ta phải nhắc tới V League, bắt đầu từ mùa giải 2022-2023 nó đã được thử nghiệm cho đem lại những hiệu quả lớn. Trong khi đó mùa 2023-2024 số trận có dùng VAR đã tăng lên đáng kể. Vì vậy nếu muốn biết VAR hoạt động ra sao bạn chỉ cần theo dõi các trận xem bóng đá trực tiếp ở V League mà không cần di chuyển qua những giải khác.

Nếu tính theo các giải VĐQG, thì có tới khoảng 50 giải hiện áp dụng công nghệ VAR. Tiêu biểu như Premier League ở Anh, Serie A ở Ý, La Liga ở Tây Ban Nha và Bundesliga ở Đức.

Các giải đấu lớn khác như Ligue 1 ở Pháp, Brasileirao ở Brazil và Major League Soccer ở Hoa Kỳ cũng không nằm ngoài danh sách. Cùng với đó là những giải đấu từ các quốc gia khác trên thế giới như Argentina, Úc, Bỉ, Trung Quốc, Colombia, Hàn Quốc, Mexico, Qatar cũng đang dùng VAR.

AFC Champions League, CAF Champions League và CAF Super Cup hiện là những giải lục địa có dùng VAR. Ngoài ra, còn có CONCACAF Champions League cho khu vực Bắc, Trung Mỹ và Caribbean, cùng với các giải của CONMEBOL như Libertadores, Sudamericana và Recopa hiện cũng đang sử dụng công nghệ thú vị này.

Theo https://trangcadobongda.lol/ FIFA World Cup là sự kiện nổi bật nhất, thu hút sự chú ý của hàng triệu người hâm mộ từ khắp nơi trên thế giới, chính vì vậy nó chắc chắn phải áp dụng VAR.Ngoài ra, còn có FIFA Confederations Cup, FIFA Arab Cup, FIFA Women's World Cup, FIFA U-20 World Cup, FIFA U-17 World Cup, FIFA U-20 Women's World Cup cũng áp dụng lấy nó.

Hy vọng, sau những chia sẻ bên trên các bạn đã hiểu rõ công nghệ VAR là gì? Như đã thấy thì hiện nay có rất nhiều giải đang sử dụng nó và mục đích chung chắc chắn chính là đảm bảo tính công bằng cho mỗi trận đấu.